Trump'tan Ortadoğu çıkarması: Arabistan'la tarihteki en büyük silah satış anlaşması, Suriye'ye yaptırımların kaldırılması...

ABD ile Suudi Arabistan arasında, değeri yaklaşık 142 milyar dolar olan "tarihteki en büyük silah satış anlaşması" imzalandı.
ABD ile Suudi Arabistan arasında, değeri yaklaşık 142 milyar dolar olan "tarihteki en büyük silah satış anlaşması" imzalandı.

Resmî Ortadoğu turuna çıkan ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan ile yaklaşık 142 milyar dolarlık "tarihteki en büyük" savunma anlaşmasını imzaladı. Anlaşma kapsamında, Suudi Arabistan'a ABD'li savunma şirketlerinden son teknoloji savaş ekipmanı ve hizmetleri sağlanacak.

Trump öte yandan, Suriye’ye yönelik tüm yaptırımları kaldırdığını ilân etti. Bu kararın yeni Suriye yönetimiyle diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılması sürecinin ilk adımı olduğunu belirterek, "Yaptırımlar acımasız ve engelleyiciydi. Ancak artık onların parlamasının zamanı geldi." dedi.

Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile ABD Başkanı Donald Trump ve beraberindeki heyetler, Yemame Sarayı'ndaki Kraliyet Divanı'nda bir araya geldi.

Bin Selman, Trump’ı Riyad’daki Yemame Sarayı’nda Kraliyet Divanı'nda resmî bir törenle karşıladı.

ABD Başkanı Trump’ın beraberindeki heyette, çok sayıda ABD’li yetkilinin yanı sıra, küresel iş dünyasının önde gelen isimleri de yer aldı.

Heyetler arası ve ikili görüşmenin ardından Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi bin Selman, bir dizi anlaşma kapsamında Stratejik Ekonomik Ortaklık Belgesi'ni imzaladı.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, bu kapsamda yapılan ilk anlaşmalarla ABD'nin enerji güvenliğinin, savunma sanayisinin, teknoloji liderliğinin ve küresel altyapı ile kritik minerallere erişiminin güçlendirileceği belirtildi.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump, ülkede 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı.

Açıklamada, anlaşmaların her iki ülke için de tarihî ve dönüştürücü nitelikte olduğu, ABD ile Suudi Arabistan arasındaki ortaklığın yeni bir "altın çağını" temsil ettiği kaydedildi.

  • ABD ve Suudi Arabistan'ın "tarihteki en büyük silah satış anlaşmasını" imzaladığı belirtilen açıklamada, anlaşmanın değerinin yaklaşık 142 milyar dolar olduğu, Suudi Arabistan'a Amerikan savunma şirketlerinden son teknoloji savaş ekipmanları ve hizmetlerinin sağlanacağı aktarıldı.

Açıklamada, tamamlanması planlanan satışların, hava kuvvetlerinin geliştirilmesi ve uzay kabiliyetleri, hava ve füze savunması, deniz ve kıyı güvenliği, sınır güvenliği ve kara kuvvetlerinin modernizasyonu ile bilgi ve iletişim sistemlerinin güncellenmesi olarak beş kategoriye ayrıldığı kaydedildi.

Anlaşmanın ayrıca Suudi silahlı kuvvetlerinin kapasitesini geliştirmek için kapsamlı eğitim ve desteği de içerdiği belirtilen açıklamada, "Bu anlaşma, Amerikan sistemleri ve eğitimi temelinde Suudi Arabistan'ın savunmasına ve bölgesel güvenliğine önemli bir yatırımı temsil ediyor." ifadeleri kullanıldı.

Enerji alanında iş birliği anlaşması imzalandı

ABD Enerji Bakanlığı ile Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı arasında enerji alanında işbirliğine yönelik bir anlaşmanın da imzalandığı belirtilen açıklamada, bu anlaşmayla enerji altyapısının inovasyonu, geliştirilmesi, finansmanı ve dağıtım potansiyelinin incelenmesine odaklanılacağı kaydedildi.

  • Suudi Arabistan Sanayi ve Mineral Kaynaklar Bakanlığı ile ABD Enerji Bakanlığının madencilik ve mineral kaynakları alanında işbirliği yapmak üzere bir mutabakat zaptı imzaladı.

Ayrıca, NASA ve Suudi Uzay Ajansı'nın NASA'nın Artemis II test uçuşunda yer alacak bir küp uydu (CubeSat) için anlaşma imzaladığı kaydedilen açıklamada, ABD'li hava yollu şirketlerinin ABD'ye uğramadan Suudi Arabistan ile üçüncü ülkeler arasında kargo taşımasına imkân sağlamak amacıyla Hava Taşımacılığı Anlaşması'nın modernizasyonu için de anlaştığı bildirildi.

İki ülke arasında kaydedilen en büyük ticarî anlaşma seti

Suudi Arabistan'da sağlanan yatırım anlaşmalarından bazılarına da yer verilen açıklamada, Suudi şirketi DataVolt'un, ABD'de yapay zeka veri merkezleri ve enerji altyapısına 20 milyar dolarlık yatırım yapmayı planladığı aktarıldı.

  • Google, DataVolt, Oracle, Salesforce, AMD ve Uber'in her iki ülkede dönüştürücü teknoloji yatırımları için toplam 80 milyar dolarlık yatırım taahhüdünde bulunduğu kaydedildi.

Hill International, Jacobs, Parsons ve AECOM gibi Amerikan şirketlerinin, Kral Selman Uluslararası Havalimanı, Kral Selman Parkı gibi önemli altyapı projeleri inşa ederek toplamda 2 milyar dolarlık hizmet ihracatı sağlayacağı belirtilen açıklamada, diğer büyük ihracat kalemleri arasında GE Vernova'nın 14,2 milyar dolarlık gaz türbini ve enerji çözümleri ile AviLease için 4,8 milyar dolarlık Boeing 737-8 yolcu uçaklarının bulunduğu bildirildi.

Açıklamada, sağlık sektöründe de Shamekh IV Solutions'ın Michigan'da yüksek kapasiteli bir serum üretim tesisi de dahil olmak üzere toplam 5,8 milyar dolarlık yatırım yapacağı kaydedildi.

Toplam yatırım paketinin 600 milyar doların üzerine çıktığı aktarılan açıklamada, bunun "iki ülke arasında kaydedilen en büyük ticarî anlaşma seti" olduğu ifade edildi.

Suudi Arabistan'ın ABD'nin Ortadoğu'daki en büyük ticaret ortaklarından biri olduğu belirtilen açıklamada, ülkenin ABD'ye doğrudan yatırımının 2023'te 9,5 milyar dolar olduğu, bu yatırımların ulaşım, gayrimenkul ve otomotiv sektörlerinde yoğunlaştığı aktarıldı.

Açıklamada, ABD ve Suudi Arabistan arasındaki mal ticaretinin ise 2024'te 25,9 milyar dolara ulaştığı bilgisi paylaşıldı.

Ortadoğu turunun ikinci durağı olarak Katar'a gelecek olan Trump'ın, Doha'da Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile bir araya gelmesi bekleniyor. Ziyaret kapsamında iki ülke arasında savunma, enerji, yatırım ve teknoloji alanlarında stratejik anlaşmaların imzalanması öngörülüyor.

Trump, Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldıracaklarını duyurdu

  • ABD Başkanı Donald Trump, Körfez turu kapsamında Riyad'da katıldığı Suudi Arabistan-ABD Ortak Yatırım Forumu'nda, Suriye'ye yönelik ABD yaptırımlarına değinerek yaptırımları kaldıracaklarını açıkladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefonda görüştüklerini hatırlatan Trump, "Türkiye'nin lideri Erdoğan'ın geçtiğimiz günlerde benzer talebi oldu. Ortadoğu'daki diğer saygın arkadaşlarım da bunu söyledi Suriye'deki yaptırımları kaldıracağız." ifadelerini kullandı.

Trump, Suriye halkının çok büyük sıkıntılar yaşadığını, sefalet ve ölüm yaşadığını belirterek "Yeni hükümetle umarım ülkeyi istikrarlı ve barış içinde tutabilir. Suriye'de görmek istediğimiz budur." değerlendirmesinde bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldıracağını açıklamasının ardından Suriyeliler başta başkent Şam olmak üzere birçok kentte sokaklara çıkarak kutlama yaptı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldıracağını açıklamasının ardından Suriyeliler başta başkent Şam olmak üzere birçok kentte sokaklara çıkarak kutlama yaptı.

"(Gazze) Bu savaşı mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için çalışmaya devam ediyoruz"

Trump, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına değinerek "Gazze halkı daha iyi bir geleceği hak ediyor." dedi ve bölgedeki halkın yıllar boyunca sıkıntılar çektiğini anımsattı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrailli esirlerin dönmesi için çaba sarf ettiklerini belirten Trump, bu hafta yürüttükleri müzakereler neticesinde bir esirin serbest bırakıldığını hatırlattı.

Trump, "Bu savaşı mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için çalışmaya devam ediyoruz. Yaşananlar korkunç şeyler." ifadelerini kullandı.

Trump, İran'la anlaşma yapmaktan çok mutlu olacağını söyledi

"Suudi Arabistan'ın, Abraham Anlaşmaları'na katılmasının hayali olduğunu" belirten Trump, "İran'ın Suriye, Lübnan, Gazze, Irak, Yemen ve ötesinde akıl almaz acılara neden olduğu" yorumunda bulundu.

İran'la ilgili konuşmasında, bölgedeki körfeze, "İran Körfezi" demeyi durdurduklarını dile getiren Trump, şöyle devam etti:

"İran ile bir anlaşma yapmak istiyorum. İran ile bir anlaşma yapabilirsem, bölgenizi ve dünyayı daha güvenli bir yer haline getireceğimizden çok mutlu olurum. Ancak İran liderliği bu zeytin dalını reddeder ve komşularına saldırmaya devam ederse, o zaman büyük bir maksimum baskı uygulamaktan ve İran petrol ihracatını daha önce yaptığım gibi sıfıra indirmekten başka seçeneğimiz kalmayacak."

İran'ın asla nükleer silaha sahip olmayacağı değerlendirmesinde bulunan Trump, müzakerelere sınırlı bir süre devam edeceklerini ve İran'ın vaktinin sınırlı olduğunu ifade etti.

Lübnan konusunda Washington yönetiminin ülkeye ekonomik gelişim ve barış konusunda destek vermeye hazır olduğunu dile getiren Trump, Hûsîlerle varılan ateşkes mutabakatına ilişkin de konuştu.

ABD Başkanı Donald Trump, Hûsîlerin zorlu savaşçılar olmasına rağmen ateşkes anlaşması imzaladıklarını söyledi.