Sıcak havalarda neden yemek yiyemiyoruz?
Yaz güneşi tepemizde parladıkça iştah da sanki gölgede kalıyor. Hava ısındıkça sofraya oturmak bile bazen zor geliyor, değil mi? Oysa kışın mis gibi bir çorba kokusu bizi mutfağa çekerken, yaz aylarında buz gibi su dışında hiçbir şey cazip gelmeyebiliyor. Peki ama neden? Sıcak havalar iştahımızı gerçekten bastırıyor mu, yoksa bu sadece bir yaz mevsimi klasiği mi? İşte sebepleri...
Vücut ısısını korumak için
Bedenimiz sabit bir iç ısıda kalmak için enerji harcar. Soğuk havalarda vücudumuz bu dengeyi korumak için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar; bu da daha çok yeme ihtiyacı anlamına gelir. Ancak sıcak havalarda vücudumuz, ısısını düşürmeye çalışır. Ayrıca sindirim sistemimiz de öğütme aşamasında vücut ısısını yükselten bir süreç olduğu için sıcak havalarda ağır yemeklerden kaçınmak vücudumuz için aslında doğal bir refleks.
Sıvı kaybı yaşandığı için
Yaz aylarında terleme yoluyla çok fazla sıvı kaybediyoruz. Vücudumuz ise bu sıvı eksikliğini yerine koymaya öncelik veriyor. Bu da beynin susuzluk sinyallerini açlık sinyallerinden daha baskın hale getirmesine neden olur. Sonuç? Bir tabak yemek yerine, soğuk bir karpuz dilimi ya da bir bardak ayran daha cazip gelir.
Hormonların değişmesi
Yüksek sıcaklıklar, iştahı düzenleyen bazı hormonların da dengesini etkiler. Özellikle leptin yani tokluk hormonu, ghrelin yani bu da açlık hormonunda yaz aylarında dalgalanmalar yaşanır. Leptin yükseldiğinde tokluk hissi artar, bu da doğal olarak iştahı bastırır.
Değişen yemek alışkanlıklarımız
Sadece fizyolojik değil, psikolojik ve sosyal etkiler de devrede. Yazın daha çok dışarıda vakit geçiriyoruz, hareket halindeyiz ve çoğu zaman yemeği ikinci plana atıyoruz. Ayrıca hafif beslenmeye dair toplumsal algı da yaz sofralarında yer edinmiş durumda. Serinletici ve pratik yiyeceklere öncelik verdiğimiz için de tencere yemeklerine pek de yer kalmıyor.
Ne yapmalı?
İştahın azalması, vücudun kendi kendini koruma şekli olabilir. Ancak bu durum uzun sürerse, enerji düşüklüğü, baş dönmesi gibi sorunlar yaşanabilir. Bu yüzden sıcak havalarda iştahınız olmasa bile küçük ve sık öğünlerle, bol sıvı tüketerek beslenmeye özen göstermek önemli.