Bir sofra bin kültür: Hangi ülke misafirini nasıl ağırlar?

Misafir ağırlamak her kültürde kutsal kabul edilir. Ancak hangi ülkeye giderseniz gidin, "buyurun" demenin yolu sofradan geçer. Kimileri tatlıyla başlar, kimileriyle yemek sonunda bile “tokum” demek ayıptır. Kimi yerde çayla başlayan sohbet, başka bir ülkede şarapla derinleşir. İşte dünyanın farklı noktalarındaki misafir ağırlama ritüelleri ve o sofralara özel ikram gelenekleri…
Türkiye
Türkiye'de misafire yemek ikramı bir nezaketten öte, adeta bir gurur meselesidir. Kapıdan içeri adım atar atmaz “bir şey içer misin?” cümlesiyle başlar her şey. Çay başroldedir ama yanında mutlaka bir tabak kurabiye ya da tatlı bir şey çıkar. Eğer misafirlik uzun sürecekse, yemek kaçınılmazdır. Üstelik sofradan “tokum” diyerek kalkmak kolay değildir. Yemekten sonra ikram edilen meyve ve çay faslı, sohbetin uzamasına davet niteliğindedir.
Japonya
Japon kültüründe misafire yemek sunumu tam bir zarafet gösterisidir. Az ama özdür; tabakların dizilişi, renk uyumu ve simetri çok önemlidir. Misafirliğe giden kişi de tıpkı bizde olduğu gibi mutlaka bir hediyeyle gider. Yemekte sunulanlar kadar nasıl yendiği de önemlidir. Örneğin, çorbayı doğrudan kâseden içmek, kabalık sayılmaz. Ancak yemek esnasında fazla konuşmak hoş karşılanmaz. Sükûnet içinde yenen yemek, ev sahibine duyulan saygının bir göstergesidir.
İtalya
İtalyanlar için yemek, yalnızca karın doyurmak değil; zamanı paylaşmak, birlikte gülmek ve bağ kurmaktır. Japonların tam aksine misafiri ağırlarken bol konuşmalı ve çok tabaklı uzun bir sofra kurulur. Başlangıçta antipasti denilen atıştırmalıklar, sonra makarna ya da risotto, ardından et/ana yemek ve en sonunda tatlı… Yemek yavaş yenir, keyfi uzundur. Ev sahibi, kendisinin yaptığı sosları ya da tarifleri gururla anlatır; çünkü misafire verilen değer, yapılan yemeğin içinde gizlidir.
Hindistan
Hindistan’da misafire yemek ikram etmek, adeta manevi bir sorumluluktur. Evde pişen yemekler bol baharatlı, bol çeşitli ve elde yenmeye uygundur. Genellikle ilk olarak tatlı bir içecek ya da sütlü çay (masala chai) sunulur. Sonrasında baharatlı atıştırmalıklar ya da doğrudan ana yemek gelir. Hindistan’da bir misafir “hayatın geçici konuğudur” anlayışıyla, evin en değerli yeri ona ayrılır. Sofraya oturduğunda ise “acı mı olsun, tatlı mı olsun?” sorusu sohbeti başlatır.
Fransa
Fransız misafirperverliği zarafetle bütünleşmiştir. Sofrada her şey özenle hazırlanır. Fransızlar için yemeği paylaşmak bir sanat formudur. Sofra, kültürel bir vitrindir adeta. Misafir geldiğinde ilk olarak aperatifler sunulur; genellikle zeytin, kuruyemiş veya küçük tartlar… Yemek sonrası ise tatlıyla birlikte kahve ikram edilir. Hızlı yemek yemek ve sofradan acele kalkmak Fransızlar için ayıp sayılır.
Meksika
Meksika’da misafirliğe gittiğinizde, masa doluysa kalbiniz de dolar. Bol baharatlı yemekler, renkli tabaklar ve yüksek sesli kahkahalar bu kültürün olmazsa olmazıdır. Tacos, guacamole ve salsa çeşitleri masadan eksik olmaz. Ev sahibi, sizi kendi elleriyle beslemek ister. Sıcak karşılama kadar, neşeli uğurlama da önemlidir. Meksikalılar için misafir demek, aileden biri demektir.
Rusya
Malum Rusya çok soğuk olunca gelen misafire çay değil de et suyuyla hazırlanan sıcacık çorba ikram edilir. Soğuk iklimin etkisiyle sofralar doyurucu ve bol kalorilidir. Ekmek, sofranın vazgeçilmezidir ve misafire ekmeksiz yemek sunmak eksiklik sayılır. Rus misafirperverliği biraz resmidir ama bir kere içeri girdiğinizde, gerçek sıcaklığı yemeğin içinde bulursunuz.