Turist misafir mi, yük mü?
Dünyayı gezmek… Kim istemez ki? Uçak biletleri alınır, otel rezervasyonları yapılır, story’ler planlanır. Ama artık valize koyduklarımız arasında sadece kıyafet, kitap ya da şarj aleti yok. Sorumluluk da var.
Booking.com’un 2025 Sürdürülebilir Seyahat Raporu’na göre, gezginlerin büyük çoğunluğu artık “seyahat ederken daha dikkatli olmalıyım” diyor. Hem doğaya hem de o bölgenin insanlarına karşı.
Ama bir sorun var: İyi niyet, her zaman iyi sonuç getirmiyor.
Niyet etmek yetmez, hareket lazım
Araştırmaya katılan 32 bin kişi arasında tam %93’ü daha sorumlu tercihler yapmak istediğini söylüyor. Hatta birçoğu bunun için adım atmış bile: Klima kapatmak, kalabalık yerlerden uzak durmak, sezon dışında seyahat etmek gibi...
Ama bir yandan da, bazı şehirlerde kiraların fırlaması, yerel halkın sıkıntıya girmesi, kültürel değerlerin turizme kurban gitmesi gibi dertler büyüyor. Mesela Barselona’da, Tenerife’de, Mallorca’da insanlar artık “turist istemiyoruz” diye sokaklara dökülüyor. Venedik’te günlük giriş parası alınıyor ama şehre gelen turist sayısında pek azalma yok. Ve belki de en çarpıcısı: 2024 yazında Venedik’teki turist yatak sayısı, şehirde yaşayan insan sayısını geçti.
Turizmde yön değişiyor (bazı yerlerde)
Öte yandan değişimin farkına varıp yol haritasını yenileyen ülkeler de var.
Şili, örneğin, daha çok harcayan ama daha dikkatli davranan gezginleri hedefliyor. Yeni doğa koruma alanları açılıyor, yerel kültürü tanımaya yönelik aktiviteler destekleniyor. Galapagos Adaları’nda bazı turlar sadece çevre dostu aktivitelerle sınırlı. Rehberler, “bir ayak izi bile fark yaratır” demeyi ihmal etmiyor. Yani mesele sadece yeşil davranmak değil, yerel olanla empati kurmak.
Peki ya biz?
Turizmin sürdürülebilir olması için tek başına gezginin niyeti yetmiyor. Ulaşım, konaklama, yerel yönetimler ve uygulamalar da bu niyete eşlik etmeli. Booking.com gibi platformlar bu konuda sorumluluk alıyor: Sürdürülebilirlik sertifikası olan otelleri öne çıkarmak ya da konaklama işletmelerine rehberlik etmek gibi.
Ama asıl mesele şu: Geçici misafirlik değil, kalıcı saygı.