10 saatlik yol 3 saate iniyor: Yeni Madrid-Lizbon hattı yolda
Avrupa’nın tren hatlarında sessiz sedasız bir devrim yaşanıyor. Madrid’den Lizbon’a artık on saatte değil, üç saatte gidebileceğiz. Hem de uçak bileti stresi, güvenlik kontrolü, taksi kuyrukları olmadan. Sadece trenle, hızlıca, keyifle.
Avrupa Komisyonu’nun onayladığı bu proje, İber Yarımadası’nın iki başkentini 2030 FIFA Dünya Kupası öncesinde birbirine yeniden bağlayacak. Evet, yeniden… Çünkü Madrid ve Lizbon arasında 2020’den beri doğrudan bir tren hattı yok. Pandemiyle birlikte iptal edilen gece treni “Lusitania Trenhotel” bir daha geri dönmedi. Ama şimdi bambaşka bir şey geliyor.
Uçaklar azalacak, raylar konuşacak
Portekiz, yüksek hızlı trenler için yepyeni bir hat inşa ediyor. Elvas-Evora arasındaki ilk bölüm bu yıl açılıyor. Tamamlandığında Lizbon’dan Badajoz’a yolculuk üç buçuk saatten iki saatin altına düşecek. 2027’de bu hatta altı saatlik bağlantı hedefleniyor, 2030’da ise Madrid-Lizbon tam üç saatte tamamlanacak.
Üstelik bu sadece bir başlangıç. Bu hat, Porto’dan Santiago’ya, A Coruña’dan Vigo’ya kadar genişletilerek İberya’nın kuzey kıyılarına kadar uzanabilir. Madrid-Porto arasında da Salamanca üzerinden bir bağlantı planlanıyor.
Hedef net: karbon ayak izini azaltmak. Bu yüzden Portekiz hükümeti, bu tren hattının başkentler arası uçuşları azaltacağını söylüyor. Yani daha az uçak, daha az emisyon, daha temiz bir ulaşım zinciri.
Rayların yanında bir de pist var
Her şey tren değil tabii. Portekiz aynı zamanda Lizbon’a 40 kilometre uzaklıktaki Alcochete’de yeni bir havalimanı inşa ediyor. Humberto Delgado Havalimanı şu an kapasitesinin sınırında ve turizm sektörü yıllardır yeni bir hava merkezi talep ediyordu.
Yeni havalimanının 2034’te açılması planlanıyor. Bu süreçte, başkenti yeni alana bağlamak için Tagus Nehri üzerine üçüncü bir köprü de inşa edilecek.
Bir yanda raylar döşeniyor, diğer yanda pistler uzatılıyor. Portekiz ulaşımda sadece yön değil, vizyon da değiştiriyor.
Sınırları aşmak için yavaşlayan zaman
Bugün Avrupa şehirleri arasında trenle yolculuk yapmak, çevreci bir tercihin ötesinde yeni bir yaşam biçimine dönüşüyor. Göz açıp kapayıncaya kadar geçen uçak yolculuklarına karşı, üç saatlik tren yolculuklarında kitap okunuyor, pencereden kırsal manzaralar izleniyor, kompartımanlar sessiz sohbetlerle doluyor. Ve belki de trenin en büyük vaadi bu: bir yere varırken geçen zamanın kendisiyle de bağ kurmak.
Madrid-Lizbon hattı; geleceğin ulaşım fikrini de birbirine bağlıyor. Ve belki de sorulacak tek soru şu: Yüksek hızla giderken yavaşlamayı başarabilecek miyiz?