Tabiatın kalbinde: Şelale fotoğrafçılığı

​Tabiatın kalbinde: Şelale fotoğrafçılığı
​Tabiatın kalbinde: Şelale fotoğrafçılığı

Karların erimesi ve bahar yağmurlarıyla birlikte gürül gürül akarak coşkuya gelen şelaleler, bu güzel mevsimde fotoğrafçıları kendine çekmeyi başarıyor. Öyleyse hep birlikte bu çağrıya kulak verelim ve yakın çevremizden başlayarak bir şelalenin izini sürelim.

Şehirden uzaklaşıp kendinizi bir şelalenin kenarında bulduğunuzda, teninizde serin ve huzurlu bir esinti hissedersiniz. Burada anın tadını çıkarmak ve bu büyüleyici atmosferi ölümsüzleştirmek için yapılacak en iyi şeylerden biri de fotoğraf çekmektir. Çünkü şelale fotoğrafçılığı, doğanın çarpıcı gücünü ve estetik dinamizmini yakalayan en etkileyici fotoğraf türlerinden biridir.

Dave Hoefler / Unsplash
Dave Hoefler / Unsplash

Güvenliğinizi sağlayın

Şelale fotoğrafçılığında, kaygan zemin kaçınılmazdır. Bu yüzden güvenlik her şeyden önce gelir. Öncelikle kendinizi sağlama alıp, sonrasında telefonunuzu ve diğer ekipmanlarınızı da koruyun. Güvenliğiniz için iyi tutuş sağlayan, sağlam ve su geçirmez yürüyüş ayakkabıları giymek önemlidir. Ayrıca ıslak kütüklere veya dengesiz zemine basmaktan kaçının. Nem ve su damlacıklarıyla oluşan lens üzerindeki buğuyu silmek için mikrofiber bir bez bulundurun. Suya dikkatli bir şekilde yaklaşın. Ancak telefonunuz suya dayanıklı değilse sıçramaları önlemek için güvenli bir mesafeden çekim yapın.

İşiniz kolaylaştıracak ekipmanlar

Şelale fotoğrafçılığı için uzun pozlama yapacaksak sağlam bir tripot şarttır. Ayrıca ışık patlamasını önlemek ve daha dengeli bir pozlama elde etmek için ND, yani nötr yoğunluk filtre kullanmak olmazsa olmazdır. Zira ipeksi bir su görünüm elde etmek için bir ya da beş saniye gibi yavaş bir deklanşör hızına ihtiyaç vardır. Dolayısıyla en ufak bir kamera sarsıntısı bile fotoğrafınızı mahvedebilir. Telefonumuzu şelaleyi en iyi şekilde görebilecek uygun bir yere sabitledikten sonra diğer aşamaya geçebiliriz. Peki, en uygun yer neresi?

Kompozisyona karar verin

Şelaleyi birçok açıdan çekmek mümkündür. Bunun için şelaleye yaklaşırken çekeceğiniz açıları planlayabilirsiniz. Uzaktan yakına doğru farklı yerlere tripot yerleştirerek birçok açıdan şelale fotoğrafı çekebilirsiniz. Unutmayın, iyi kurgulanmış bir şelale görüntüsü izleyiciyi kolayca kendine çeker. Siz de sahnenin sürükleyici hissettirmesini sağlamak için yönlendirme çizgilerini kullanabilirsiniz. Etraftaki kayalar, ağaçlar, yapraklar, nehir ve yeşillikler doğal çizgilerdir ve gözü şelaleye yönlendirir. Ayrıca fotoğrafta derinlik etkisi de meydana getirir. Güvenlik sorunu yoksa şelalenin yanından veya arkasından çekim yapmak da dramatik sonuçlar ortaya çıkarabilir. Ancak kompozisyonun amacına hizmet etmiyorsa şelaleyi merkeze yerleştirmek yerine, üçte birlik kuralına göre sağ veya soldaki kesişim noktalarına konumlandırmak daha uygun olacaktır.

Nasıl bir şelale?

Şelale fotoğrafı çekerken, öncelikle nasıl bir görüntü elde etmek istediğimize karar vermemiz gerekir. Çünkü telefonumuzla şelaleyi gözümüzün gördüğü gibi, her bir damlasını net bir şekilde yakalayarak da çekebiliriz; uzun pozlamayla suyun tül gibi akıp gittiği etkileyici bir görüntü de oluşturabiliriz. Öyle ki uzun pozlama tekniğiyle şelalenin ipeksi bir akış kazandığı bu fotoğraflar, akan suları yumuşak, dumanımsı bir görünüme büründürür. Bu dinamik hareket, çevredeki sabit kayalar veya ormanla güçlü bir kontrast oluşturarak fotoğrafa derinlik katar. Normalde çok hızlı olan suyun akışındaki yumuşaklık ise izleyiciye zamanın yavaşladığı hissini verir. Genelde fotoğrafçıların tercihi de bu tarz şelale fotoğraflarıdır.

Uzun pozlamanın ipuçları

Uzun pozlamada enstantaneyi, yani perdenin açılıp kapanma süresini uzun tuttuğunuzda hareketi dondurmuş olursunuz. Bunun için android telefonlarda pro ya da manuel modu kullanmak gerekir. İSO’yu 50 ya da 100 gibi en düşük sayılarda tutup, enstantane hızını 1/4 saniye ile iki saniye arasında tutarak deneme çekimlerine başlayabiliriz. Çekimi gün ışığında yaptığımızdan ve enstantane süresi de uzun olduğu için kameraya fazla ışık girecektir. Bu yüzden fotoğrafımız çok parlak çıkabilir. Böyle bir durumda telefonlara özel üretilen ND filtreyi kameramıza takabiliriz. Bu filtreler sahneyi karartır ve suyun hareketini bulanıklaştırmak için daha uzun deklanşör hızlarına olanak tanır. Böylece görüntü aşırı pozlamaya maruz kalmaz. Renkler daha doygun çıkar. ND filtreniz yoksa güneş gözlüğü de kullanabilirsiniz.

Samsung telefonlarda Expert Raw uygulaması ile uzun pozlama yapmanızı tavsiye ederim. Zira bu uygulamada sanal ND filtre seçeneği de yer aldığı için uzun pozlamalarda daha verimli sonuçlar elde edebilirsiniz. iPhone telefonlardaysa detaylı ayarlara gerek kalmadan şelale fotoğrafınızı ipeksi bir görünüme kavuşturabilirsiniz. Bunun için Live Photo modunda çektiğiniz görüntüye “uzun pozlama” efekti ekleyerek, suyun akışını yumuşak ve estetik hâle getirebilirsiniz. Benzer uzun pozlama modu, farklı marka android telefonlarda da karşımıza çıkmaktadır.

Diyafram öncelikli çekim

Şelalenin her damlasını net bir şekilde yakalamak istiyorsak deklanşör hızını artırmamız gerekir. Bunun için telefonunuzun pro (manuel) modunu kullanarak deklanşör hızını 1/500 saniye veya daha üstüne ayarlamalısınız. Perde hızının artmasıyla merceğe yeterli ışık girmeyebilir. Bu yüzden güneşli bir gün tercih etmek daha iyi sonuç verecektir. Eğer ışık yetersizse telefonun HDR modunu açarak detayları koruyabilirsiniz. Yeterli ışık almak için ISO değerini artırmanız gerekebilir. ISO’yu 400-800 aralığında tutarak görüntünün kumlanmasını önleyebilirsiniz.

Ayrıca netlemeyi otomatik değil, manuel olarak yapın ve şelalenin en net görüneceği noktaya odaklanın. Seri çekim modunu kullanarak da en keskin kareyi yakalayabilirsiniz.

Doğru zaman ve doğru ışığı arayın

Şelaleleri doğrudan güneş ışığında çekmek, genellikle suda aşırı pozlanmış vurgulara yol açar. Parlak güneş, suyun yansımalarını artırarak kontrastı bozabilir. Altın saatler olarak adlandırılan sabah erken veya akşam üstüne yakın saatler ise yumuşak ışık için idealdir. Bu saatlerde sise veya pusa da denk gelirseniz şelalelerin etrafında altın rengi, dramatik ve mistik bir ışık meydana gelir. Bulutlu, hafif yağmurlu veya sisli günler de sert gölgeleri ve vurguları ortadan kaldıran yumuşak, dağınık bir ışık sağladığı için idealdir.

Düzenleme yapın

Yeni nesil telefonlar, yüksek çözünürlüklü ham görüntüler sunan RAW formatında çekim yapabiliyor. Bu format, sonradan düzenleme sürecinde daha fazla esneklik sağlar. Lightroom mobile veya Snapseed gibi uygulamalarla pozlama, kontrast, sis azaltma ve renk dengelerini kolayca ayarlayabilirsiniz.

Yola çık ve yakala!

Şelale fotoğrafçılığı hem ödüllendirici hem de meydan okuyucu bir deneyimdir. Farklı şelalelerde yapacağınız denemeler, size kıymetli tecrübeler kazandıracak ve kendi özgün tarzınızı geliştirmenize yardımcı olacaktır. Öyleyse şimdi bir şelalenin serin esintisini hissetmenin, doğanın huzur veren melodisini dinlemenin ve gürül gürül akan suyun coşkusuna çektiğiniz karelerle şahitlik etmenin tam zamanı!